۱۰۰ ساختمان بلندمرتبه در تهران روی گسل ساخته شده است
تاریخ انتشار: ۱۳ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۴۹۷۳۸
به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، در هفتههای گذشته زلزلههای اخیر در منطقه نگرانیها را بابت استاندارهای ساخت و ساز بیشتر کرده است.
وجود ساختمانهای بلندمرتبه و غیر ایمن در کنار شدت زیاد زلزله باعث شد تا بخشی از کشور همسایه شمال غربیمان در کسری از دقیقه به تلی از آوار تبدیل شود که دیدن تصاویر آن این سؤالات را ایجاد کرده است که به طور کلی آسیب پذیری ساختمانهای مرتفع و بلندمرتبه بیشتر است یا کم تراکم و یک طبقه؟
**بیت اللهی: در معرضِ زلزله قرار گرفتن، خسارات آن را بیشتر میکند
در همین راستا علی بیتاللهی عضو هیئت علمی و رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی درباره اینکه افزایش تراکم کلانشهرهای ایران چه قدر بر روی خسارت زلزلههای احتمالی نقش دارد؟ اظهار کرد: یکی از دلایل عمدهای که خسارت زلزله را افزایش میدهد، میزانِ در معرض قرارگیری است؛ یعنی اینکه چقدر مستحدثات ما در زونهای خطر واقع شدهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: در کلانشهرهایی مانند تهران، تبریز، کرج یا دیگر شهرهای پُرجمعیت با توجه به تعداد زیاد ساختمانها که بخش قابل توجهی از آنهم ساختمانهای آسیبپذیرند، به دلیل وجود بافت فرسوده یا معابر کم عرض، امکان امداد و نجات بهینه وجود ندارد که طبیعتاً به همان نسبت آسیبها و خسارتهای ما بیشتر میشود.
**۲ میلیون نفر در تهران در بافتهای آسیب پذیر و فرسوده زندگی میکنند
مدرس دانشگاه آزاد ادامه داد: به عنوان مثال در شهر تهران از حدود نزدیک به یک میلیون و ۲۰۰ هزار پلاک ساختمانی حدود ۲۵۰ هزار پلاک (منظور ساختمان است نه واحد مسکونی) در بافت فرسوده واقع شده است. منظور از بافت فرسوده یعنی بافت نفوذناپذیر، بافت متراکم، بافتی با معابر کم عرض، بافتی با ساختمانهای ناپایدار و مواردی مشابه آنهاست.
بیت اللهی گفت: حالا در نظر بگیرید وقتی میگوییم ۲۵۰ هزار ساختمان آسیب پذیر در تهران داریم، اگر هر ساختمان را به عنوان نمونه یک ساختمان حداقل ۴ واحدی در نظر بگیریم، میشود یکمیلیون واحد مسکونی. حالا همین یکمیلیون واحد مسکونی را در نظر بگیرید که حداقل ۲ نفر در هر واحد ساکن باشند؛ یعنی ۲ میلیون نفر در معرض آسیبهای ناشی از تخریب و خسارتهای زلزله هستند. پس هر قدر تراکم بیشتر بشود به معنی این است که در معرض زلزله قرا رگرفتن مستحدثات ما بیشتر است که درنتیجه خسارتها و تلفات جانی ما هم بیشتر خواهد بود.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا هشداری مبنی بر کاهش تراکم مناطق پرخطر به مسئولان ذیربط ارسال کردهاید؟ گفت: امکان نوسازی برخی از واحدها و محلات بافت فرسوده تهران وجود ندارد؛ به این خاطر که مالکیت، مالکیت خصوصی است و تا توافق مالکان نباشد طبق قوانین موجود، هیچ ارگانی به این بهانه که مثلاً می خواهد ساختمان را نوسازی کند، نمیتواند مردم را به زور مجبور به مهاجرت به جای دیگری کند؛ بنابراین تعامل همکاری با مردم بسیار مهم است.
**هم در شمال تهران بافت فرسوده داریم هم در جنوب پایتخت
بیت اللهی یادآور شد: فکر نکنیم قسمتهای متراکم و ناپایدار شهر تهران صرفا در جنوب و مرکز شهر و حوالی منطقه ۱۲ یا بازار تهران قرار دارند، در مناطق شمالی شهر تهران که مسیر عبور گسل نیاوران و گسل لویزان و گسل شمال تهران است نیز مناطقی مانند گلابدره، دارآباد، فرحزاد و تجریش و ... نیز جزء جاهای فرسوده ما هستند و بسیاری از ساختمانهای ناپایدار داخل این بافتها قرار دارند.
به گفته این زلزله پژوه ساختمانهای فاقد سند یا مجوز به هر دلیل در گذشته ساخته شده و الان به معضل پایتخت تبدیل شدهاند که اگر شما در امتداد خط شمالی تهران حرکت کنید میبینید که در جاهای پُرشیب یا با دسترسی مشکل ساخت و ساز شده و از سوی دیگر بر روی گسل هم واقع شده اند که اینها واقعاً مسائل جدی ماست. شما وقتی میخواهید در عمل این پدیده را رفع و رجوع کنید با یک مقاومت مردمی روبهرو میشوید که معمولاً دستگاههای اجرایی تا کنون در آن سطح از قاطعیت با همکاری قانونگذاران نبودهاند که بشود کار محسوسی انجام داد.
**الگوبرداری خوب شهرداری تهران از تجربه سئول
وی خاطرنشان کرد: در یک دورهای با همکاری سازمان نوسازی شهرداری تهران کارهای خوبی انجام گرفت؛ به این معنا که توسعه گران در بین مردم میرفتند و آنها را قانع میکردند. این تجربه را در شهر سئول کره جنوبی هم اطلاع دارم که با مشارکت مردمی کار موفقیتآمیزی انجام شده است. واقعاً به این راحتی نیست که شما یک لودری بردارید و یک منطقهای را مثلاً نوسازی کنید و اصلاً بگویید سکنهاش بروند جای دیگر؛ مسائل حقوقی بیشماری دارد.
رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تصریح کرد: در عمل اینهایی که وارد کار میشوند میدانند که به این راحتی نیست. مثلاً شاید مثلا خانوادهای یکخانهای در مرکز شهر داشته باشند ولی به دلیل انس و الفت یا وابستگی که دارند یا هر دلیل دیگری نمیخواهند جابهجا شوند؛ وقتی هم نخواستند، واقعاً ما فعلاً در قانون تملک و قانون ساری و جاری کشورمان چنین حالتی را نداریم که مالکیت خصوصی را خدشهدار کنیم.
**امکان کاهش تراکم پایتخت هست؟
بیت اللهی درباره اینکه آیا در عمل، ما برای کاهش تراکم شهرها فعلاً میتوانیم کاری کنیم یا خیر؟ بیان کرد: به نظر خیلی سخت است مگر آنکه یک امتیازات ویژه برای ساکنان قائل شده باشیم. قطع به یقین هر کدام از ساکنان در مقام مقایسه تا حدودی ارزیابی میکنند و تصمیم میگیرند. اگر امتیازاتی که داد می شود مانند جانشین کردن در مسکن دیگر و یا واحدهای مسکونی با وضعیت موجود جاذبه داشته باشد قطعاً میتوانیم، اما تا به حال در این مدت طولانی آن توان اقتصادی و آن انگیزه و مشوقهایی که لازم بوده نتوانسته ساکنان را قانع کند. شاید یک زمانی این عملی بشود و مردم تصمیم بگیرند؛ اما این تصمیمگیری بر مبنای امتیازاتی است که دریافت خواهند کرد و فقط خواستم بگویم به این راحتی نیست.
وی در پاسخ به این سؤال که تاکنون چه اقداماتی برای کاهش خسارات ناشی از زلزله در بلندمرتبهها انجام شده؟ افزود: این کار قطعاً در چندین پروژه ما انجام شده و نتیجهاش این شده که ما در ۴ کلانشهر تهران، تبریز، مشهد و کرج و ۲ مرکز استان شامل زنجان و کرمان حریم گسلهایی که داخل شهرها هستند را به عنوان زونهای پرخطر ابلاغ کردیم. یکی از مصوبات جدی این حریم گسلها که قانون جدی هم هست این است که در حریم این گسلها ساختمانهای بلندمرتبه نباید ساخته بشود.
بیت اللهی در خصوص اینکه چرا خسارت بلندمرتبهها بیشتر است؟ تأکید کرد: دلیلش آن خسارت و تلفات و تراکم زیاد جمعیت در یک ساختمان بلندمرتبه است. طبیعتاً یک ساختمان یک یا دو طبقه را با یک برج ۳۰ یا ۴۰ طبقه از نظر تعداد ساکنان نمیشود مقایسه کرد. قطع به یقین آسیبدیدگی اینها در زلزلههای بزرگ به مراتب وحشتناکتر و زیادتر از ساختمانهای کوتاه است.
وی اضافه کرد: بنابراین این کار مثبت در کشور برای چند شهر انجام شده و چندین شهر هم در دست مطالعه داریم. اینها حداقل کارهایی است که ما میتوانستیم برای ساختمانهای جدیدی که ممکن است بخواهند ساخته بشوند و پروانه بگیرند، انجام بدهیم؛ مواردی مثل این از قبل نبوده است. به دلیل قیمت زمین در شمال شهر میبینید که برجسازی توجیه دارد، چون زمین خیلی گران است. برجسازیهای بزرگی که باعث شده الان در خود کلانشهر تهران بیش از ۱۰۰ ساختمان بالای ۱۲ طبقه روی گسل قرار دارد.
**وجود برخی روابط ناسالم در صدور پروانههای ساخت بلندمرتبه سازی
مدرس دانشگاه آزاد درباره اینکه آیا میتوان از وجود روابط ناسالم در صدور پروانه ساخت بلندمرتبهها مانند متروپل یاد کرد؟ اظهار داشت: این خطر بسیار جدی و یکی از مشکلات اصلی از نظر من همین است. در زلزله کرمانشاه ما بازدیدهای میدانی زیادی داشتیم و گزارش کردیم. ساختمانهایی که حتی نه به طور کامل بلکه مقداری از مفاد آییننامه ۲۸۰۰ (آیین نامه مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله) را رعایت کرده بودند، در آن زلزله بزرگ هم کُلَپس نکرده بودند. نمیگویم آسیب ندیده بودند، ترکخوردگی بود، ولی فروریزش نکرده بودند که ساکنان جانشان را از دست بدهند.
وی تأکید کرد: تجربه نشان داده، عدول از قوانین بدترین ضربه را در زلزلهها به مردم ما زده است. هرجایی که روابطی غیر روابط علمی و مهندسی درست حاکم شده، روابط ناصحیح حاکم شده و از قوانین و مقررات عدول شده به دلایل رانت و هر دلیل دیگری، دقیقا از همانجا ضربه خوردهایم. متأسفانه اینجا آن قسمت مربوط به نظارت بازرسی و مواردی مثل اینها هم اهمیت پیدا میکنند و نشان داده میشود که اگر بخشی از سازندهها هم قصد سوءاستفاده داشته باشند، در صورتی که سیستم نظارت درست باشد امکان ندارد یک چنین تخلفی صورت بگیرد.
بیت الله در خصوص اینکه آیا حجم این زد و بندها در کشور زیاد است؟ یادآور شد: به نظر من حجم آن کم نیست به این خاطر که، چون نظارت، نظارت میدانی نیست. قطع به یقین افراد سودجو هم میدانید که در ساختمانها و ساخت مسکن که الان یکی از پرسودترین بیزنسها است، افراد غیرمتخصص و غیر وارد به این قضیه، به دلیل سوداگری و کسب درآمد و سود زیاد وارد چنین صنعتی شدند و طبیعتاً منطق میگوید، ولی در عمل هم میبینیم که از بین این تنوع عناصر دخیل در ساختوساز کاملاً طبیعی است که عدهای سودجو باشند و این سودجویی خودش را در کاهش کیفیت ساختمان نشان خواهد داد.
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: بلندمرتبه سازی علی بیت اللهی مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی تراکم فروشی زلزله بافت فرسوده ساختمان ها بیت اللهی شهر تهران انجام شده زلزله ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۴۹۷۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کاشت ساختمان در پارکهای تهران؛ ممنوع یا مجاز؟
گزارشی از وضعیت پارکهای شهری تهران حاکی از این است که طی ماههای اخیر «یکی از انواع مواجهههای شهرداری با این محیط حساس پایتخت»، زیر ذره بین گروهی از کارشناسان شهری قرار گرفته است.
به گزارش دنیای اقتصاد، شهرداری به عنوان «همه کاره پارکهای شهری» از بابت «مسوولیت صفر تا صدی» که برای این بخش از داراییهای تهران دارد، دست به نقشه کشی برای ساخت وساز در تعدادی از پارکها زده است.
در شبکههای اجتماعی، اما برخی افراد و برخی کارشناسان، این حرکت مدیریت شهری را زیرسوال برده اند، بدون اینکه «علت سوال» را برای ناظران، شهروندان و طیف حساس به موضوع، مطرح کنند.
بررسیها درباره این سریال نشان میدهد، عملکرد شهرداری در پارکهای شهری را با دو خط کش «مقررات مصوب بالادست شهرداری تهران» و «اقدامات متعارف و منطقی شهرداریهای کاردرست در سایر شهرهای کشور و شهرهای موفق جهان از منظر رعایت کامل حقوق شهروندان» میتوان چک کرد.
طرح تفصیلی تهران، مصوب سال ۹۱، «کتابچه مشق شهرداری» برای هر نوع تصمیمگیری ساختمانی و صدور مجوز ساختوساز در اراضی عمومی و خصوصی پایتخت محسوب میشود بهطوری که در صفحه ۲۰ این کتابچه، برای «زمینهای واقع در پهنه حفاظت سبز (G) که پارکهای شهری نیز جزو همین پهنه محسوب میشود»، احداث بنای مجاز در پارکها را به «دفتر اداری پارک، نگهبانی پارک، سرویس بهداشتی و خدمات پذیرایی و غذایی» محدود کرده است. در ادامه همین «خط قرمز» ترسیم شده برای شهرداری در پارکهای شهری تهران، در یکی دیگر از صفحات طرح تفصیلی، «هر نوع ساختوساز در این چارچوب مجاز در پارک ها، منوط به تصویب طرح آن در کمیسیون ماده ۵ شده است.»
به این ترتیب، «نقطه کور» سریال ساختمانی در پارکهای تهران که منتقدان آن را نمیبینند، «خط قرمز طرح تفصیلی» و صراحت لهجه این تکلیف نامه برای «منع و مجازها در پارکهای شهری» است.
از نگاه این کتابچه مشق شهرداری، «ساخت بنای فرهنگی یا هر نوع کاربری غیر از آنچه در پهنه (G) قید شده» ممنوع است و برای مجازها نیز «مصوبه کمیسیون ماده ۵» لازم است. اما آنچه عرف شهری میگوید، از این هم صریحتر است. در پارکهای شهری بر اساس آنچه نیاز شهروندان است، باید فضای سبز، تجهیزات تفریحی و گردشگری و مبلمان شهری، لوازم بازی و تجهیزات ورزشی، به شکل نامحدود، نصب و احداث شود.
اما طی همه سالهای گذشته، ساختمانهایی از یک تا دو طبقه در پارکهای معروف، بزرگ و کوچک شهر تهران با اسامیهای مختلف از مدیریتی تا نگهبانی و فرهنگسرا و... شکل گرفته است که عوارض آنها به شکل «ورود خودرو» به پارک به عنوان «گاف شهری»، باعث مزاحمت شهروندان هنگام تفریح و گذران اوقات فراغت شده است.
پارک پردیسان، پارک سعادت آباد و حتی پارک لاله، نمونههایی از این دست هستند. به این ترتیب، «ایرادات موجود در پارک ها، به مراتب فراتر از سریال اخیر» است.
طرح تفصیلی تهران میگوید، در پارکهای شهری، کل بنای ساختمانی ساختمانهای مجاز، باید حداکثر معادل ۳درصد مساحت پارک باشد. آیا این «خط قرمز» نیز طی این سالها، ملاک عمل بوده و رعایت شده است؟
به نظر میرسد، «چندگانگی نهادهای ناظر و بالادست شهرداری»، عاملی برای این مدل اداره پایتخت طی سنوات گذشته و اکنون شده است.
شهرداریها از یک سو باید «مصوبات شورای عالی شهرسازی که زیرنظر وزارت مسکن سالهای گذشته و وزارت راه و شهرسازی فعلی است» را رعایت کنند. اما از سوی دیگر، سازمان شهرداریها از وزارت کشور نیز نهاد بالادست شهرداری هاست و اتفاقا، چون که بخشی از منابع مالی شهرداری توسط همین سازمان، سالانه پرداخت میشود، به نظر میرسد «حرف شنوی شهرداران» از وزارت کشور بیشتر از وزارتخانه دیگر است.
در این میان، شورای شهر هم نهاد ناظر و مرجع تصویب مقررات و ضوابط برای شهرداری هاست و کمیسیون ماده ۵ با ترکیب یکسری وزرا نیز نهاد دیگر؛ این آشفته بازار «ترکیب چندمنظوره مدیریت شهری»، مسیر دورزدن طرحهای تفصیلی و جوابگو نبودن را به وجود آورده است.
نباید موجبات عدمآسایش فراهم شودعلی نوذرپور، کارشناس مدیریت شهری و شهردار سابق منطقه ۲۲ تهران، تاکید کرد: اقدامات مدیریت شهری نباید به گونهای باشد که موجبات عدمآسایش شهروندان فراهم شود. به گفته وی، در طرحهای شهری تهران از قبیل طرح جامع و طرح تفصیلی پایتخت، ضوابط مربوط به هر پهنه و از آن مهمتر سهم هر کدام از سرانهها به تفکیک مشخص است. از آن جمله سرانههای سبز، مذهبی، فرهنگی، درمانی و... مشخص و تفکیک شده است، مکان یابی شده و لکههای مربوط به آنها به صورت جداگانه معین است. ورود هر کدام از سرانههای غیرمرتبط با کاربریهای مربوط به فضای سبز و گذران اوقات فراغت به پارک ها، اساسا ربطی به این محیطهای سبز شهری ندارد.
به گفته وی هر اقدامی در هر کدام از این پهنهها وسرانهها باید متناسب با ماهیت این سرانه ها، جانماییها و ضوابط خاص آنها صورت بگیرد. نوذرپور افزود: پارکهای شهری بسته به مقیاس و جانمایی صورت گرفته برای آنها انواع مختلفی اعم از پارکهای محلی، ناحیه ای، منطقه ای، شهری و فرا شهری دارد؛ بسته به وسعت و جانمایی و انواع آنها، خدمات مربوط و مرتبط با موضوع گذران اوقات فراغت در پارکها از تامین ضرورتهای اولیه مانند سرویسهای بهداشتی تا تاسیسات بیشتر و وسیع تر، متفاوت است. اما آنچه مسلم است اینکه همه این خدمات حول محور گذران اوقات فراغت است و اختلاط سایر سرانهها در خدمات مرتبط با پارکهای شهری، اساسا هیچ موضوعیتی ندارد. طرحهای جامع و تفصیلی نیز این سرانهها را به تفکیک مشخص کرده است. شهردار سابق منطقه ۲۲ تهران، یک معضل مهم در ارتباط با پارکها وفضای سبز تفریحی پایتخت را خلأ مطالعاتی در مورد آنها عنوان کرد و افزود: حتی بسیاری از پارکهای فراشهری و بزرگمقیاس که بعضا مساحت برخی از آنها به اندازه یک منطقه شهر تهران است، مطالعات اختصاصی ندارد. در حالی که در مورد این پارکها باید هر اقدامی بر مبنای مطالعات و برنامه ریزیهای مختص همان پارک انجام شود. در صورتی که این نوع پارکهای شهری و فراشهری مطالعات کارشناسی مختص خود داشته باشند که حد و حدود و انواع مجاز برای ساختوساز در آنها متناسب با کاربری پارکها تعریف شده باشد هیچ فردی نمیتواند از ضوابط مختص آن پارک، تخطی کند.
نوذرپور با بیان اینکه در طرحهای جامع و شهری عملا خطوط مشخص است، اما ممکن است برخی از جزئیات ذکر نشده باشد، تاکید کرد: نکته مهم این است که اساسا پارک برای گذران اوقات فراغت است و اگر خدماتی در آن مستقر میشود، علاوه بر اینکه باید بر مبنای مطالعات و برنامه ریزیهای کارشناسی باشد در وهله اول باید برای پاسخ به نیاز شهروندان به فضای سبز شهری برای گذران اوقات فراغت ایجاد شده باشد؛ بنابراین هر اقدامی که باعث شود تعاریف مجزا و بیارتباط با موضوع پارک در این فضاهای سبز شهری وارد شود، موجب اختلال در آسایش افراد، بر هم زدن نظامات شهرسازی و بروز اقدامات غیرقابل دفاعی خواهد شد که در نهایت زمینه را برای تخلف فراهم میکند. بهویژه آنکه تهران با معضل کمبود سرانه فضای سبز نیز روبهرو است. براساس آمارها سرانه فضای سبز تهران چیزی حدود ۱۶ تا ۱۶ و نیم مترمربع است؛ در حالی که براساس طرح جامع شهر تهران این میزان باید ۲۵ مترمربع باشد. در واقع در شرایطی که به ازای هر فرد حدود ۹ مترمربع کمبود سرانه فضای سبز وجود دارد، هر نوع اقدام برای کاهش این فضا به واسطه ساختوساز در پارکها مردود است. او افزود: مدیریت شهری تهران باید به این موضوع توجه داشته باشد که همه عرصههای شهری بهخصوص عرصههای بزرگ، نیازمند مطالعات مربوط به همان عرصه است؛ این مطالعات باید به برنامه ریزیهای دقیقی منجر شود که هرگونه اقدام بر مبنای آن انجام شود.
برای پارکها ضابطه وجود داردسهراب مشهودی، صاحبنظر حوزه شهرسازی و رئیس گروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور، نیز در پاسخ به این سوال که آیا ضوابط مشخصی برای نوع ساختوسازها و خدماتی که میتواند در پارکها مستقر شود، وجود دارد یا خیر، به دنیای اقتصاد گفت: برای پارکها ضابطه وجود دارد و در طرحهای جامع وتفصیلی حد مجاز ساختوساز در پارکها تعیین شده است. در ضوابط طرح تفصیلی یکپارچه تهران در پارکهای شهری G۱۱۱، حداکثر ۳درصد میتواند به کاربریهای نگهبانی، سرویس بهداشتی، خدمات پذیرایی و غذایی و حداکثر دوطبقه یعنی کمتر از ۸ متر ارتفاع، اختصاص یابد. در پارکهای محلهای هم حداکثر ۷درصد برای نگهبانی، تاسیسات نگهداری و بهداشتی مجاز است.
وی افزود: بنابراین موضوع پارکها و نوع خدمات مستقر در آنها چندان بی ضابطه هم نیست و آنچه در این میان هم براساس طرحهای جامع و تفصیلی شهر تهران و هم براساس ماهیت پارکها میتواند و باید در پارکها مستقر شود حول موضوع گذران اوقات فراغت و ملزومات آن است. به عنوان مثال، بسته به وسعت و مکان و نوع پارک ها، تاسیسات وخدماتی که مربوط به موضوع گذران اوقات فراغت شهروندان در یک فضای سبز شهری است، امکان ایجاد و استقرار دارد و استقرار سایر کاربریها وسرانهها در پارکها موضوعیتی ندارد.
قلمروی سبز حرمت داردمصطفی بهزادفر، استاد معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت نیز با اشاره به اینکه پارک به عنوان قلمرو سبز همگانی برای استفاده همگان است، گفت: هر اقدامی در این پهنههای سبز شهری باید براساس مطالعات دقیق وضوابط قانونی صورت گیرد.
وی با این حال به سه خلأ مهم در این زمینه اشاره کرد و گفت: در بسیاری موارد نبود قوانین دقیق و مشخص از یکسو، رهاسازی برخی پروژهها به صورت ناتمام برای چند سال و چند دهه و سپس اقدام برای تعیینتکلیف آنها از سوی دیگر و همچنین برخی از ابهامات قانونی و باز گذاشتن موضوعاتی در ارتباط با ضوابط و جزئیات مربوط به کاربریها و پهنه بندی ها، منجر به اقدامات سلیقهای و اختلاط ناموزون کاربریها وسرانهها با یکدیگر میشود. به گفته بهزاد فر، خطوط و ضوابط کلی ساختوساز در پهنههای مختلف که چند پهنه کلی از جمله پهنه سبز را شامل میشود، در طرحهای شهری مانند طرح جامع وتفصیلی مشخص شده است اما، برخی جزئیات از جمله جزئیات مربوط به ساختوسازها و خدماتی که میتواند در پارکهای شهری بسته به مقیاس و ماهیت آنها مستقر شود، باید مورد به مورد، براساس ویژگیهای هر کدام از این پارکها در طرحهای مطالعاتی قرار گرفته و برای آنها برنامه ریزیهای کارشناسی صورت بگیرد.
به گفته وی در برخی از ضوابط اگر چه حد و کاربریهای مجاز به استقرار در پارکها تعیین شده است، اما در انتهای برخی جملات از الفاظی مانند «سایر» و «غیره» استفاده شده است که همین الفاظ زمینه ورود سلایق و برداشتهای شخصی به موضوع پارکها را فراهم میکند. در چنین مواقعی به دلیل سکوت و ابهام قانونی نمیتوان برخی اقدامات را قانونی یا غیرقانونی توصیف کرد.
وی همچنین یک نارسایی دیگر در این زمینه را برخی تبادلها و معاوضههای بین دستگاهی اعلام کرد وگفت: به عنوان مثال مجموعه پارک پردیسان، از ابتدا یک مجموعه سبز متعلق به دولت بود که با هدف ساختوساز در شهر جدید پردیس در اوایل دهه ۶۰، بین دولت و سازمان محیطزیست، مورد معاوضه قرار گرفت. بخش زیادی از ساختوسازهایی که بعدا در پردیسان صورت گرفت براساس مطالعات نبود؛ حتی ساختوسازها در شهر جدید پردیس نیز به سرعت و قبل از تصویب طرح جامع وتفصیلی این شهر جدید آغاز شد. به گفته وی، براساس طرح جامع وتفصیلی، پهنهها میتوانند خدمات همگانی سازگار با کارکرد خود را دربرگیرند، اما خدمات غیرمرتبط نباید به این پهنهها راه یابند.